22
Szczyt ludzkiej ciekawości
Kategorie: Performance, Rysunek i malarstwo, Rzeźba | Tagi: David Černý, Entropa, metaweryzm, Piotr Szmitke | 22 marca 2011
Za próbę udowodnienia światu, że Czechy są krajem nieskażonym cenzurą, państwo – które w ten sposób chciało uświetnić swoją prezydencję w UE – zapłaciło wysoką cenę. Miało być oryginalnie i było, tylko wszyscy się poobrażali. Nawet Polska, którą David Černý (twórca) uszczypnął kartofliskiem. Ale nie będzie o „Entropie”, bo to jedno z nudniejszych przedsięwzięć Czecha. Zaczniemy od zwiedzania „Nogotyłków”…
Dwa białe monstrualne „nogotyłki”, wysokie na ponad pięć metrów, znajdują się w praskiej galerii Futura. Zwiedzający mogą do nich wejść po drabinie i wsadzić do środka głowę.
Oryginalna nazwa tej instalacji to „Brownnosers”. Piszę o tym, bo polskie tłumaczenie zupełnie pozbawia tę konstrukcję pierwotnego sensu. W języku angielskim określenie „brown nose” to wulgarny (i jakże obrazowy!) idiom, oznaczający „wazeliniarza”.
Pomysł jest przewrotny, bo u Černego staje się nim każdy, kto wchodzi po drabinie.
Wrażenia mogą się wydawać wątpliwe. Ale bez względu na to, jakie odczucia budzi ta dość turpistyczna instalacja, ciekawość jednak bierze górę…
W Libercu oczekujący na autobus mogą się schronić pod stołem. Instalacja „Przystanek” (oryg. „Zastavka”) została wykonana z brązu.
Pod dachem, którym jest blat suto zastawionego stołu, znajdują się krzesła. I wszystko – na pozór – wygląda normalnie. Instalacja została w bardzo ciekawy sposób wtopiona w miejską przestrzeń, stając się zarazem jej elementem użytkowym i dekoracyjnym.
Černý przywołuje wspomnienia z dzieciństwa, gdy kryjówka pod stołem wydawała się jednym z bezpieczniejszym miejsc, a obrus łagodnie wyciszał dźwięki dochodzące ze świata zewnętrznego. Zwykle przystanki (przynajmniej polskie) są chłodnymi przechowalniami oczekujących i spóźnialskich. W Libercu „Zastavka” dokarmia sztuką.
Na talerzu leży odcięta głowa z wbitym w nią nożem i niedbale rzuconym widelcem. Nadlatują muchy, które stają się zarazem jedzącymi, jak i jedzonymi, bo w wazonie czeka na nie kolejne ogniwo łańcucha pokarmowego – muchołówka, jedna z mięsożernych roślin (po czesku masožravka:). I to jest ten drugi, „dorosły” świat.
I jeszcze jedno, najbardziej oczywiste skojarzenie – z Alicją z Krainy Czarów. Tylko zjedzenie kiełbasek leżących obok stołu niczego nie zagwarantuje…
W Pradze znajduje się najwięcej instalacji i rzeźb Černego. Po lewej „Sikający” – czyli wykonani z brązu mężczyźni, którzy – dzięki pociętym na płaszczyzny ciałom i zainstalowanym w nich mikroprocesorom – poruszają się i „piszą” na wodzie różne sentencje.
Obok instalacji znajduje się numer telefonu. Można wysłać smsa wpisując treść, jaką chciałoby się zobaczyć na wodzie. Panownie „wysikają” ją na życzenie. To takie praskie smoki wawelskie…
Powyższy pomysł czeskiego artysty nie doszedł do skutku, choć jego realizacja została zaplanowana na maj 2003 r. – tuż przed referendum dotyczącym akcesji Czech do Unii Europejskiej .
Idea „zraszania” przechodniów w ustalonych interwałach czasowych i wprowadzenia przez to elementu zaskoczenia, nie była jednak przekonująca i z pomysłu zrezygnowano pod koniec lutego 2003 r.
„Wisielec” (po lewej) gościł w wielu miejscach. Rzeźbę instalowano między innymi na gmachu National Theatre w Londynie. Prawie jak irański „pejzaż” z ludźmi powieszonymi na dźwigach.
Instalację Černego („Golem”) znajdziemy również u nas, dokładniej – w Poznaniu. Jednym ze sztandarowych miast „wielkiego kartofliska”, czyli Polski z kontrowersyjnej instalacji „Entropa”.
Wracam do niej, bo trzeba wspomnieć, że Czech został oskarżony o oszustwo i defraudację pieniędzy, które otrzymał w ramach wynagrodzenia za wypożyczenie dzieła (a było to 50 tys. euro). David Černý wykonał każdy z 27 elementów konstrukcji samodzielnie lub przy pomocy współpracowników, którzy – jak się później okazało – nigdy nie istnieli.
Černý, na potrzeby projektu, wymyślił sobie fikcyjne postaci i stworzył im nawet strony internetowe.
Oszustwo czy sztuka? Przedstawiciele metaweryzmu (nowy kierunek w sztuce współczesnej – jego twórcą jest Polak Piotr Szmitke) uznali, że sztuka i wręczyli mu w Katowicach statuetkę z brązu – Nagrodę za krzewienie metaweryzmu w Europie.
W kierunku tym istnieje bowiem pojęcie „inkarnacji metawerystycznych” – procesu cudownego rozmnożenia się artysty. Obrazowym przykładem jest tu Anita Grimberg, cierpiąca na rozdwojenie osobowości artystka, która występuje pod postaciami dwu sióstr bliźniaczek. Černý, ze swoją „defraudacją” doskonale wpisuje się więc w te ramy.
Dla zainteresowanych: Piotr Szmitke i metaweryzm z Polsce
W Galerii Extravagance w Sosnowcu otwarto wystawę najnowszych, w większości wcześniej nie prezentowanych prac Piotra Szmitkego – autora metaweryzmu. Cykl imprez, w tym dwóch wystaw i odsłonięcia nowej rzeźby „wbitej w ścianę jednej z katowickich kamienic”, ma być celebracją 30-lecia twórczości inderdyscyplinarnego twórcy.
Retrospektywną wystawę prac Szmitkego przygotowało także Muzeum Historii Katowic. Będzie można również zobaczyć film według scenariusza Piotra Szmitkego pt. „Zbrodnia Ikara”, w kwietniu zaplanowano wykłady artysty, m.in. na temat kategorii fikcyjności w sztuce XX w., a także promocję tomiku jego wierszy „Resztki z dań”.
WIĘCEJ:
David Cerny – oficjalna strona artysty
Mariusz Szczygieł, Zrób sobie raj, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec, 2010
18 komentarzy
Odpowiedz na „Henry” Anuluj pisanie odpowiedzi
Śledź Sztukatułkę na Facebooku
Najnowsze
Kategorie
- Architektura (40)
- Bez kategorii (19)
- Design (43)
- Film (11)
- Fotografia (76)
- Graffiti (19)
- Grafika (3)
- Jak dwie krople wody (8)
- Konkursy (17)
- Land art (5)
- Literatura (10)
- Muzea (2)
- Muzyka (8)
- Obyczaje (10)
- Performance (27)
- Pięć zdjęć – fotograficzne podróże dookoła świata (11)
- Reklama (15)
- Rękodzieło (9)
- Rozmaitości (56)
- Rysunek i malarstwo (87)
- Rzeźba (49)
- Street art (28)
- Taniec (3)
- Teatr (9)
Szkatułka z tagami
Wyszukiwadło
Archiwum
- Styczeń 2018 (1)
- Listopad 2017 (1)
- Maj 2017 (1)
- Kwiecień 2017 (3)
- Wrzesień 2016 (1)
- Lipiec 2016 (1)
- Maj 2016 (2)
- Marzec 2016 (1)
- Grudzień 2015 (1)
- Listopad 2015 (2)
- Wrzesień 2015 (1)
- Sierpień 2015 (4)
- Maj 2015 (2)
- Marzec 2015 (2)
- Luty 2015 (5)
- Styczeń 2015 (3)
- Grudzień 2014 (2)
- Wrzesień 2014 (4)
- Lipiec 2014 (1)
- Czerwiec 2014 (3)
- Maj 2014 (3)
- Marzec 2014 (2)
- Luty 2014 (3)
- Styczeń 2014 (6)
- Grudzień 2013 (5)
- Listopad 2013 (4)
- Październik 2013 (5)
- Wrzesień 2013 (3)
- Sierpień 2013 (9)
- Lipiec 2013 (3)
- Czerwiec 2013 (4)
- Maj 2013 (4)
- Kwiecień 2013 (6)
- Marzec 2013 (6)
- Luty 2013 (3)
- Styczeń 2013 (6)
- Grudzień 2012 (7)
- Listopad 2012 (8)
- Październik 2012 (7)
- Wrzesień 2012 (6)
- Sierpień 2012 (8)
- Lipiec 2012 (10)
- Czerwiec 2012 (10)
- Maj 2012 (17)
- Kwiecień 2012 (9)
- Marzec 2012 (18)
- Luty 2012 (19)
- Styczeń 2012 (13)
- Grudzień 2011 (20)
- Listopad 2011 (12)
- Październik 2011 (17)
- Wrzesień 2011 (11)
- Sierpień 2011 (11)
- Lipiec 2011 (10)
- Czerwiec 2011 (16)
- Maj 2011 (10)
- Kwiecień 2011 (18)
- Marzec 2011 (20)
- Luty 2011 (3)
Wasze komentarze
- Scottrutty o Złodziej Hitlera
- cheap suites o Niezwykła przyjaźń psa i sowy
- aga o Złote rybki uwięzione w żywicy
- aga o Złote rybki uwięzione w żywicy
- aga o Złote rybki uwięzione w żywicy
- aga o Złote rybki uwięzione w żywicy
- aga o Złote rybki uwięzione w żywicy
- MG o Hitler w czeskim zakonie
- mcafee.com/activate o Mural z Krakowa. Konkurs
- mcafee.com/activate o Mural z Krakowa. Konkurs
- DanyKak o Truchłokopter
- เรือ ยาง ติด เครื่องยนต์ o Naturalnie!
- 90ty.blog o Najdziwniejsze toalety publiczne na świecie
- videojav o Raj ukryty w gruzach
- FirstJenifer o Najbrzydsze Madonny
Korzystanie z portalu oznacza akceptację Regulaminu. Polityka Cookies. Copyright by INTERIA.PL 1999-2013. Wszystkie prawa zastrzeżone.
Anonim | Marzec 22nd, 2011 @ 5:13 pm |
cóż za głębokie metafory heheh ciekawe czy instalacja ” zraszacza ” też odnosi się do wspomnień z dziećństwa 😀 :D:D
Anonim | Marzec 22nd, 2011 @ 5:17 pm |
pan mug miec pytanie potrzas onrzyqi ja martyna bochenska mam takie same pytanie
Anonim | Marzec 22nd, 2011 @ 5:21 pm |
ja martyna bochenska i moje bracie mateusz i michaq my razem sie zgadzamy co napisano o
Anonim | Marzec 22nd, 2011 @ 5:25 pm |
cuz za gqebenie haha panie panie panie no bez przezadyzmu
Anonim | Marzec 22nd, 2011 @ 5:28 pm |
cuz za gqebenie panie panie panie no bezprzestazyzmu dosc sie pan na uczyq panie kapciu
Anonim | Marzec 22nd, 2011 @ 5:31 pm |
hahahahahahahhahahahahahahhhhhhhhhhhhhaaaaaaaa ruch co za dziwienie***************************
gall | Marzec 22nd, 2011 @ 6:04 pm |
podoba się czy nie, nie o to chodzi. Czesi zawsze mieli luźny stosunek do tematów, które u nas nie przejdą, bo berety wytoczą świętą wojnę, a spłoszeni urzędasy wejdą im ……. właśnie.
Anonim | Marzec 22nd, 2011 @ 6:37 pm |
Lepsze to niż wszędzie pomniki JPII czy katastrofy smoleńskiej
Jackowski | Marzec 22nd, 2011 @ 6:52 pm |
Dokładnie 🙂
Henry | Marzec 22nd, 2011 @ 6:55 pm |
Czasem spotykam cos, obok czego , czy chce, czy nie chce, nie moge przejsc obojetnie. Taka jest tworczosc Davida Cernego. Dla mnie jest taka wlasnie.
olka | Marzec 22nd, 2011 @ 8:13 pm |
zgadzam sie z tym ze u nas berety sie na nic nie zgadzaja one tylko by chcialy pomniki ksiezy…
Sztuka ? chyba zboczona. | Marzec 22nd, 2011 @ 8:20 pm |
Gościu jest nieźle trzepnięty.
Anonim | Marzec 22nd, 2011 @ 9:57 pm |
to od tego trzepania wacka
konrad | Marzec 22nd, 2011 @ 8:42 pm |
podoba mi się tylko przystanek, reszta to próba- na ile jeszcze mozna sobie pozwolić,moja propozycja jest taka;-niech wszyscy latem zdejmą wszystko z siebie i pokażą wszystko, może wreszcie się to opatrzy i nie będzie takich kontrowersji…
buuuuuuuu | Marzec 22nd, 2011 @ 9:16 pm |
żenadai bieda
Anonim | Marzec 22nd, 2011 @ 10:00 pm |
przydały by się takie dupowłazy przed sidzibą PSL oni to lubia.
Anonim | Marzec 22nd, 2011 @ 10:10 pm |
takiego dupowłaza powinie dostać w prezencie buzek
ulunulu | Marzec 22nd, 2011 @ 10:10 pm |
Dziki kraj …