Dalimatias

Gdy dzwoni telefon, to trzeba przyłożyć homara do ucha. Podobno pomaga.

Telefon-homar, Salvador Dali. Fot. AFP

Świat Salvadora Dali, w którym czas odliczają wiotkie zegary, a zaspani znikają w mięsistych ustach kanapy otwiera kolejne szuflady wyobraźni. To jeden z najbardziej rozpoznawalnych światów w historii sztuki, który na hasło „Dali” uruchamia w umyśle gigantyczną chmurę słów-kluczy: Gala, płonąca żyrafa, surrealizm, szuflady, zegary, podkręcony wąsik…

Jakie kształty dostrzegasz w chmurach z pierwszego zdjęcia? Fot. AFP

Mnogość motywów pozlepianych sennymi fantazjami i lękami wydaje się być efektem odwróconego kalejdoskopu, w którym szkiełka się celowo rozsypuje, a nie układa w regularne kształty.

W twórczości Dalego rozum traci stołek przewodnika. W jego miejsce artysta angażuje sen i zaprasza do wędrówek po bezdrożach podświadomości.

W fantastycznym świecie, pełnym amorficznych bytów, zdeformowanych ciał ludzi i zwierząt przewijają się elementy charakterystyczne dla więcej niż jednego obrazu. Wśród nich – skały.

Nie jest to jakiś przypadkowy krajobraz. Na skalistym wybrzeżu Cape Creus w Katalonii Dali bawił się wyobraźnią i wyławiał spośród kamiennych fasad zaskakujące kształty.

Gdy dziś płynie się łodzią wzdłuż wybrzeża, można się podobno poczuć, jakby się było elementem jednego z malowideł Salvadora Dali. Te wszystkie żywe „rzeźby”, które dostrzegł artysta, nadal tam są (jeśli chcesz je zobaczyć, zobacz część II materiału BBC – linki pod tekstem).

Ta zabawa przypomina gapienie się w niebo i szukanie zwierząt, twarzy oraz innych kształtów wśród skłębionych chmur. Na zdjęciu obok wypatrzyłam podstarzałego (ma siwy pysk), ufryzowanego pudla. Ale ktoś może dostrzec czającego się za nim niedźwiedzia z głową zwróconą w przeciwną stronę…

Rozwijanie wyobraźni jest jednym z największych osiągnięć surrealizmu.

Czy patrząc na tę reklamę Ikei widzisz tylko balkony? Czy gdybyś miał przywołać artystę, z którym kojarzy ci się ten pomysł, to nie wymieniłbyś Salvadora Dali, który często posługiwał się tym właśnie motywem (m. in. w „Płonącej żyrafie”)?

"Bigger Storage Ideas" - reklama Ikei. Fot. Ogilvy.de

Portret Salvadora Dali "In Voluptate Mors". Zdjęcie wykonał Philippe Halsmann. Fot. AFP

W pracach Salvadora Dali widać bunt przeciw konwencjom, klasycyzmowi, realizmowi – spełniają wszystkie kryteria wyznaczone w latach 20 XX wieku przez surrealistów.

Przedstawiciele tego kierunku, zafascynowani psychoanalizą oraz wszelkimi nadrealnymi zjawiskami, wkraczali na poletko Carla Gustava Junga i Zygmunta Freuda.

Kierunek ten – w najbardziej fantastyczny sposób – odkrywał drzemiącą pod kołdrą wyobraźnię i pobudzał ją do podwójnego widzenia świata.

Na zdjęciu po prawej, które jest portretem artysty wykonanym przez Philippe Halsmanna, widać zarówno czaszkę, jak i oryginalny, zbiorowy akt. Doskonały portret ducha surrealizmu…

Z osiągnięć artystów zaliczanych do tego kierunku czerpie pełnymi garściami przemysł reklamowy. Poza kampanią Ikei opracowaną przez Ogilvy mamy jeszcze inny znamienity przykład przeniesienia sztuki na ten grunt.

W kampanii przygotowanej dla Perriera firma Ogilvy Paris przywołała inny obraz Salvadora Dali – „Cieknące zegary” (znane również pod tytułami „Miękkie zegary”, „Uporczywość pamięci”, „Trwałość pamęci”).

W perfekcyjny sposób oddano tu „cieknącą” pod wpływem upału rzeczywistość, którą do stałego stanu skupienia może przywrócić jedynie reklamowany produkt.

Reklama opracowana przez Ogilvy Paris dla Perriera, fot. welcometohr.com

„Miękkie zegary” można również kupić w formie dizajnerskich gadżetów. Mało praktycznych, ale cytujących idealnie sztukę, prezentów dla fanatyków wnętrz.

Dorobek surrealistów, jeśli tylko chce się go odbierać wielowymiarowo, jest studnią bez dna. Można złowić trampka albo homara.

 

Trzeci królik

POLECAM mistrzowsko przygotowany przez BBC materiał o Salvadorze Dalim –  z serii Modern Masters.

Każda z części trwa około 10 minut. Dla tych, którzy nie mogą sobie pozwolić na obejrzenie całości, krótkie opisy-hasła w nawiasach, żeby mogli dotrzeć dokładnie do tych informacji, które ich interesują).

Część I (dzieciństwo Salvadora Dali, początki surrealizmu, rozmowa z biografem)

Część II (rozmowa ze specjalistą od psychoanalizy, podwójne odbieranie rzeczywistości, skały w twórczości Salvadora Dali)

Część III (związek z Galą, dom Salvadora Dali, interakcja z dziełem sztuki i najbardziej erotyczna kanapa)

Część IV (wpływ twórczości Salvadora Dali na współczesnych artystów, co łączy Salvadora Dali z dmuchanym homarem, surrealizm w modzie)

Część V (sekwencja snu opracowana przez Salvadora Dali do filmu Hitchcocka „Zauroczona”, Dali i Walt Disney, Dali-ekscentryk,

Część VI (Co zrobił Dali z Marilyn podarowaną przez Warhola? Muzeum jak mózg Salvadora Dali)

Ten wpis został opublikowany w kategorii Architektura, Design, Reklama, Rysunek i malarstwo i oznaczony tagami , , , , , , , , . Dodaj zakładkę do bezpośredniego odnośnika.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

*