Co łączy Lady Gagę ze św. Teresą?

Ile świętej Teresy jest w wizerunku Orlan, ile Orlan w (ob)scenicznym image’u Lady Gagi. I co ma z tym wszystkim wspólnego Sonia Bohosiewicz?

Le drapé le baroque, 1979-80. Fot. Orlan.net

Ta osoba na zdjęciu to nie Lady Gaga, choć można się pomylić. Zanim sięganie po perwersję jako środek wyrazu wyszło z mody –  Bernini zdążył wyrzeźbić kontrowersyjną rzeźbę św. Teresy w stanie skrajnego uniesienia, a Witkacy napisać „Wariata i Zakonnicę”. Długo po tym była Orlan, a na końcu Lady GaGa. Wszystkie w habitach. I wszystkie na swój sposób budzące kontrowersje. Nawet przywołana tu św. Teresa wraz ze swoją ekstazą.

 

"Ekstaza św. Teresy", Gianlorenzo Bernini (1645-52). Fot. Agencja FORUM

Swoją „szokującą” barokową stylizację Orlan zapożyczyła właśnie od Gianlorenzo Berniniego. Rzeźba „Ekstaza św. Teresy” stanowi jeden z ołtarzy niewielkiego rzymskiego kościoła. Rzeźbiarz podjął się bardzo trudnego zadania. Musiał oddać opisaną przez zakonnicę niebiańską ekstazę, której doznała w momencie, gdy anioł przebił jej serce płonącą strzałą.

Zadanie się udało i nawet tak twardy materiał jak marmur nie przeszkodził mu w nadaniu rzeźbie lekkości, a draperii niespotykanej dotąd ekspresji. Innowacje wykorzystane w pełnym emocji ołtarzu Berniniego zaczęła niedługo naśladować cała Europa.

Orlan wykorzystała wizerunek i poszła o wiele dalej. W serii zdjęć, na których światło osiadające na draperii czyni ją równie barokową jak u Berniniego, odtwarza rzeźbę na żywo, a cała seria kończy się „przypadkowym striptizem”… (odesłanie do zdjęć pod tekstem).

Stylizacja połączona z symbolami religijnymi, przywołanie krzyża, różańca – to wszystko pojawia się też u Gagi.

Lady Gaga, kadr z videoclipu "Alejandro" (2009)/YouTube

Wykorzystanie zakonnicy oraz symboli religijnych w zderzeniu z perwersją jest pomysłem – jak na obecne czasy – mało oryginalnym. Zakonnica okraszona odrobiną perwersji pojawiła się  w 1923 roku w dramacie Witkacego „Wariat i Zakonnica” – „blondynka bardzo jasna i bardzo ładna, i dość ‚stosunkowo’ uduchowiona'” (z opisu postaci).

Sonia Bohosiewicz w roli siostry Anny, "Wariat i Zakonnica", Scena STU. Fot. bwi.pl

W spektaklu wystawianym przez krakowską Scenę STU, pikantną siostrę Annę zagrała Sonia Bohosiewicz, nomen omen aktorka z nazwiskiem tak witkacowskim, że czytając obsadę na folderze można się chwilę zawahać, która postać jest fikcyjna, a która prawdziwa.

Podczas premiery tego spektaklu w 1925 r. w Zakopanem, perwersyjną zanadto zakonnicę zastąpiono pielęgniarką – to była pigułka jak na tamte czasy nie do przełknięcia.

„Wtedy spektakl szokował. Dziś tekst brzmi archaicznie, sprawy wówczas szokujące dziś spowszedniały.” (Maciej Pinkwart, „Witkacy się zestarzał”).

I może warto poszukać nowych środków wyrazu.

Źródła:

E. H. Gombrich, „O Sztuce”, Wydawnictwo Arkady (s. 438-440)

Maciej Pinkwart, „Tylko Witkacy się zestarzał…”

Orlan. Przypadkowy striptiz (zdjęcia)

Ten wpis został opublikowany w kategorii Jak dwie krople wody, Muzyka, Performance, Rzeźba, Teatr i oznaczony tagami , , , , , . Dodaj zakładkę do bezpośredniego odnośnika.

22 odpowiedzi na „Co łączy Lady Gagę ze św. Teresą?

  1. ja pisze:

    mam to w dupie

  2. Kris pisze:

    Lubię szczerość – niech tam robią w tym showbiznesie co chcą, byle zgadzało się to ze światopoglądem (nie mylić z wybrykami, kaprysami) . Jeśli ktoś nie wyznaje wartości chrześcijańskich, to po jaką cholerę używa chrześcijańskich symboli? Mało jest innych, świeckich? Tak, i to jest obraza – nie uczuć, ale mojej religii. Muzułmanie potrafiliby reagować…
    I tak działa ten zas*** showbiznes – kupa hipokrytów i nawet o tym nie wiedzą…

    • ja pisze:

      Własnie, że ludzie ci doskonale zdają sobie sprawę z tego co robią i któremu panu służą. Wielu z nich po śmierci czeka piekło, bo świadomie oddawali cześć diabłu, odrzucając i szydząc z Chrystusa, który powie im: „Nie znam was. Odejdźcie ode Mnie w ogień nieugaszony”
      Polecam obejrzeć film „The Satanic Cult Behind the Music Industry” na youtube.

  3. Mixu pisze:

    Samo porównywanie Lady Gagi z Matką Teresą z Kalkuty jest niesmaczne. W dzisiejszych czasach dla młodych dziewczyn z roztrzaskanymi mózgami przez MTV, obiektem kultu jest niestety ta pierwsza, a o tej drugiej zapewne nie wiedzą niczego. Przykra demoralizacja całych pokoleń.

  4. K .K. DeMona pisze:

    Ja bym Lady Gage i jej kostiumy sceniczne porównal raczej z Majka Jeżowska… ten sam przerost formy nad trescia.

  5. Anonim pisze:

    jak sz.p. lady zgagga chce zrobic shoł w swoich klipach ,to z tego jej wielkiego szczescia nich zrrobi WIELKĄ KUUPE I to zje!!! to bedzie sshoł. bo bidula nie wie co ma ze soba zrobic..A od CHRZESCIJAN WARA

    • arnold pisze:

      Mam małe pytanie,gdzie w Twoich słowach miłosierdzie??? Jeśli nie ono to zwykłe zrozumienie,świat idzie swoim torem i złym i dobrym ,ale było tak zawsze.Proponuje trochę,modlitwy, bo dużo agresji na temat,który i tak do osądzenia Tobie,tak naprawdę,nigdy nie będzie dany.W sumie to przekaz dla wszystkich,którzy szufladkują,oceniają i rzucają mocnymi słowami z rękawa.

  6. Anonim pisze:

    Gaga jest super! Zwłaszcza ostatnia płyta „Fakty i fikcje”! Polecam!

  7. Marzec 8th, 2011 @ 6:17 pm | Odpowiedz pisze:

    ja też tą chorą kobite podziwiam że nie zjadła tego g… chętnie bym obejżał a jak chce zaszokować to polecam symbole muzułmanów

  8. Co za kretynskie pytanie ! pisze:

    Jakis idiota moze takie pytanie postawic..

  9. Człowiek pisze:

    ta szmata poniewiera symbole naszej religii bo gdyby obraziła np. muzułmanizm daleko by nie pojechała
    swoją drogą zawsze wiedziałem że to śmieć, szkoda tylko że jej przekaz trafia m.i.n. do tych najmłodszych
    powinno się ją spalić na stosie i za tym jestem

  10. malin pisze:

    nic mnie to nie obchodzi strata czasu 7 min ;p dojechać autora !!!!

  11. nazwa pisze:

    A CO ŁACZY GREMLINA z tymi wszystkimi postaciami z artykułu?

  12. jozek pisze:

    …brak talentu muzycznego.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

*